دانلود پی دی اف ( pdf ) جزوه فیزیولوژی غدد د.ع.پ.تهران

دانلود پی دی اف ( pdf ) جزوه فیزیولوژی غدد د.ع.پ.تهران

دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی

سنگ‌های بزاقی از تجمع رسوبات بلوری شده بزاق ایجاد می‌شوند. گاهی سنگ‌های بزاقی می‌توانند جریان بزاق را قطع کنند. هنگامی که بزاق نتواند، از مجاری بزاقی خارج شود، درون غده پس می‌زند و باعث درد و تورم می‌شود. درد معمولاً نوسان دارد و در یک غده حس می‌شود و به طور کلی به طور پیش‌رونده‌ای بدتر خواهد شد. اگر انسداد رفع نشود، ممکن است غده بزاقی دچار عفونت شود.

سنگ غدد بزاقی یک بیماری خوش خیم است که اغلب در سالمندان مشاهده می‌شود. سنگ‌ها معمولاً غدد تحت فکی را درگیر می‌کنند. علت خاصی برای این بیماری یافت نشده ولی احتمال دارد که بالا بودن اسیداوریک خون باعث ایجاد سنگ غدد بزاقی شود.

سنگ‌ های غدد بزاقی از نوع کلسیمی هستند، ولی بالا بودن میزان کلسیم

سنگ‌های بزاقی از تجمع رسوبات بلوری شده بزاق ایجاد می‌شوند. گاهی سنگ‌های بزاقی می‌توانند جریان بزاق را قطع کنند. هنگامی که بزاق نتواند، از مجاری بزاقی خارج شود، درون غده پس می‌زند و باعث درد و تورم می‌شود. درد معمولاً نوسان دارد و در یک غده حس می‌شود و به طور کلی به طور پیش‌رونده‌ای بدتر خواهد شد. اگر انسداد رفع نشود، ممکن است غده بزاقی دچار عفونت شود.

سنگ غدد بزاقی یک بیماری خوش خیم است که اغلب در سالمندان مشاهده می‌شود. سنگ‌ها معمولاً غدد تحت فکی را درگیر می‌کنند. علت خاصی برای این بیماری یافت نشده ولی احتمال دارد که بالا بودن اسیداوریک خون باعث ایجاد سنگ غدد بزاقی شود.

سنگ‌ های غدد بزاقی از نوع کلسیمی هستند، ولی بالا بودن میزان کلسیم خون تأثیری در بروز این عارضه ندارد. این حالت معمولاً به دنبال خوردن غذاهای ترش ایجاد می‌شود. غذاهای ترش باعث ترشح زیاد بزاق می‌شوند و از آنجا که سنگ‌ها باعث انسداد می‌شوند، بزاق در غده محبوس شده و موجب تورم و درد می‌شود. البته غذاهای ترش برای افرادی که سابقه سنگ‌سازی غده بزاقی دارند از عود مکرر سنگ جلوگیری می‌کند چون ترشح زیاد بزاق باعث شستشوی داخل حفره غده می‌شود.

درمان این بیماری با خارج کردن دستی سنگ‌ها، خارج کردن سنگ با سنگ‌شکن، کمپرس گرم یا آبنبات‌های ترش برای افزایش جریان بزاق شروع می‌شود. اگر سنگ‌ها متعدد و عودکننده باشند، غده بزاقی بیمار با جراحی برداشته می‌شود. خارج کردن چند غده بزاقی تأثیری در میزان ترشح بزاق ندارد و بیماران دچار مشکل نمی‌شوند.

سنگ‌های بزاقی از تجمع رسوبات بلوری شده بزاق ایجاد می‌شوند. گاهی سنگ‌های بزاقی می‌توانند جریان بزاق را قطع کنند. هنگامی که بزاق نتواند، از مجاری بزاقی خارج شود، درون غده پس می‌زند و باعث درد و تورم می‌شود. درد معمولاً نوسان دارد و در یک غده حس می‌شود و به طور کلی به طور پیش‌رونده‌ای بدتر

• باشند. در میان غدد بزاقی اصلی٬ غده بزاقی زیر زبانی هم کپسول ندارد ( بر خلاف پاروتید و زیر فکی ) و به همین دلیل و نیز ترشح موکوز ٬ برخی غده بزاقی زیر زبانی را یک تجمع غدد بزاقی فرعی در زیر مخاط ناحیه زیر زبان می دانند .
• غدد بزاقی فرعی ترشح موکوز دارند به جز Von Ebner’ glandsکه ترشح سروزی دارند و در مجاورت پاپیل های چشائی ۷ زبانی (  circumvallate & foliate papillae) بوده و به  چشائی کمک می کند .
• پاراسمپاتیک ترشحی غدد بزاقی فرعی ( هم چنین زیر فکی و زیر زبانی ) از عصب فاسیال است دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی که از راه طناب صماخی ( کورد تمپانی ) با عصب زبانی یکی شده و پس از دریافت رشته های پس عقده ای پاراسمپاتیک از عقده زیر فکی به غدد بزاقی فرعی و نیز زیر زبانی و زیر فکی می رسد . پاراسمپاتیک غده بزاقی دیگر یعنی پاروتید از عصب گلوسوفارنژیال و از طریق عقده اوتیک و سرانجام عصب گوشی گیجگاهی به غده پاروتید می رسد . خلاصه این که پاراسمپاتیک ترشحی پاروتید توسط عصب ۹ مغزی ( گلوسوفارنژیال ) است و بقیه توسط عصب ۷ مغزی ( فاسیال ) تامین می شود . در صفحات آینده و در عنوان اعصاب خودکار ناحیه فک و صورت مشروح بیان می شود .
• اگر چه کنترل اتونوم  حدود  ۵/۱ لیتر ترشح روزانه بزاق بیشتر با اثر پارا سمپاتیک  ترشحی است ٬ ولی اتونوم سمپاتیک  ( با سرچشمه گانکلیون فوقانی گردنی ) با اثر غیر مستقیم روی عروق غدد بزاقی و اقباض عروقی ( vasoconstriction) موجب کاهش تولید بزاق در آسینی های ترشحی٬ افزایش ترشح پروتئین٬ و کاهش جریان خون به غده بزاقی می شود . ولی تاکید می شود پاراسمپاتیک همراه عصب ۹ مغزی ( گلوسوفارنژیال ) برای پاروتید و عصب ۷ مغزی ( فاسیال ) برای غدد بزاقی دیگر نقش اصلی در ترشح بزاق را دارد . در بخش اعصاب اتونوم  در صفحات آینده با عنوان مستقل بیان خواهد شد .
• بزرگترین غده بزاقی٬ پاروتید است که در مثلث حفره پشت فک پائین ( retromandibular fossa) قرار گرفته . لوب یا بخش سطحی پاروتید از بخش عمقی آن بوسیله باریکه ( isthmus) به هم مرتبط می شوند و این محلی است برای  دو  تنه گیجگاهی صورتی و گردنی صورتی عصب فاسیال(شکل ۲۱۷ )  .
• مجرای پاروتید ( Stensen’s duct) معمولا حدود یک سانتیمتر در زیر قوس گونه و به موازات آن جلو آمده و پس از عبور از لبه قدامی عضله ماستر به سمت داخل دهان چرخیده و پس از عبور از عضله شیپوری ( باکسیناتور ) و مخاط دهان و مجاور حدود مولر دوم بالا به دهان باز می شود (شکل ۲۱۸ ).
• در صورت قطع مجرای پاروتید به دلیل تراما و یا جراحی٬ تا حد ممکن بایستی دو انتها را یافته و بخیه کرد٬ و یا قسمت پروگزیمال ( مرکزی ) مجرا از راه جدید به دهان باز شود تا از عوارضی مانند کیست احتباسی  و فیستول بزاقی جلوگیری شود .
• کپسول پاروتید از دو لایه شدن لایه نیام عمقی گردن بوجود می آید . کپسول چسبندگی محکمی به غده داشته که تیغه های متعددی از آن به درون غده نفوذ کرده و آن را به بخش های متعدد تقسیم می کند .به دلیل  چسبندگی محکم کپسول به غده ٬ گسترش عفونت دندانی به غده پاروتید نادر و عفونت غده پاروتید بیشتر نوع رتروگرید ( نفوذ میکرو ارگانیسم های دهانی در جهت معکوس از دهان به غده پاروتید ناشی از ضعف عمومی و بویژه افراد مسن ناشی از دهیدراتاسیون است ) . هم چنین چسبندگی شدید کپسول پاروتید دلیل درد شدید همراه عفونت و آماس غده پاروتید است ( شکل ۲۱۹ ).
• شریان کاروتید خارجی و ورید پشتی فک پائین ( retromandibular vein)  و عصب صورتی در محل های خاص داخل غده پاروتید و یا کپسول آن قرار داشته و جراحی را مشکل تر می کند .
• قسمتی از غده پاروتید لبه خلفی شاخه صعودی را دور زده و به سمت مدیال ناحیه خلفی شاخه صعودی گسترش می یابد ( شکل ۲۱۹ ) و در واقع مجاور محدوده خلفی فضای تریگو ماندیبولر می شود و به همین دلیل تزریق تنه ای  با ورود بیش از نیاز سوزن منجر به ورود به این قسمت پاروتید شده و منجر به پارالیزی موقت محیطی عصب فاسیال می شود . هم چنین به دلیل همین گسترش غده پاروتید به مدیال شاخه صعودی یکی از معاینات بالینی تومور های پاروتید معاینه دیواره طرفی حلق است .
• غده بزاقی زیر فکی از دو لوب یا بخش تشکیل شده است . بخش اصلی در پشت مثلث دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی زیر فکی ( بین دو بطن عضله دو بطنی در پائین و لبه پائینی ماندیبول در بالا ) و روی عضله لامی زبانی  قرار دارد و لوب یا بخش کوچک آن کناره  یا انتهای آزاد خلفی عضله فکی لامی را دور می زند و از همین محل ادامه مجرای غده زیر فکی (   s duct’Wharton) در روی عضله فکی لامی تا قسمت قدامی کف دهان ادامه یافته و پس از وارد شدن مجاری کوچک و متعدد از غده زیر زبانی سرانجام و در برجستگی زیر زبانی ( sublingual caruncle) باز می شود ( شکل ۲۲۰ ) .
• در اعمال جراحی کف دهان ٬ برای نمونه برداشتن سنگ مجرای بزاقی وارتون رعایت احترام عصب زبانی که در مجاورت مجرا است بسیار مهم است . در نواحی خلفی ابتدا مجرا در پائین عصب زبانی قرار دارد٬ ولی به تدریج که عصب زبانی به سمت پائین می آید مجرا را از داخل به خارج قطع کرده و در خارج مجرا قرار می گیرد . در ناحیه مولر اول پائین که نقطه آناتومیک مهمی است  عصب زبانی مجدد دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی مجرا را از زیر قطع کرده ودر سمت داخل آن قرار می گیرد ( شکل ۲۲۰) .
• در ارتباط با جراحی روی مجرای بزاقی رعایت احتیاط برای پرهیز از صدمه به عصب زبانی بیان گردید٬ در حالیکه جراحی برای برداشتن غده زیر فکی احتمال صدمه هم به عصب زبانی و هم احتمال صدمه به عصب زیر زبانی ( هیپوگلوس زوج ۱۲ مغزی ) مطرح است ( شکل ۲۲۱) .
• کپسول غده زیرفکی مشخص و اتصالات شلی با غده دارد ( برخلاف پاروتید). به این دلیل برداشتن غده زیر فکی با سهولت بیشتری انجام می شود .
• شریان صورتی از شیاری که روی سطح تحتانی داخلی غده است عبور کرده و در این ناحیه و درون کپسول غده شاخه های شریان  زیر زبانی از آن جدا می شود . سپس شریان صورتی از روی غده عبور کرده و به لبه تحتانی فک پائین و در جلوی عضله ماضغه می رسد . نبض شریان صورتی در این محل  ( لبه پائینی و جلوی زاویه فک پائین ) قابل لمس می باشد . در موارد خونریزی از شریان صورتی ٬ بستن ( ligation) شریان قبل از ورود  و یا پس از خروج از غده انجام می شود ( شکل ۲۲۲ ) .
• در برداشتن غده زیر فکی ٬ با توجه به قرار گرفتن عصب زیر زبانی ( زوج ۱۲ مغزی ) بین غده و عضله زیر زبانی ( شکل ۲۲۱ ) توجه لازم به حفظ  این عصب حرکتی الزامی است  ( تمام عضلات حرکتی زبان از عصب ۱۲ مغزی یا هیپوگلوس حرکت می گیرند ٬ جز عضله کامی زبانی یا پالاتو گلوس که از عصب ۱۰ مغزی یا واگ عصب حرکتی می گیرد ) .
• با توجه به جراحی خارج دهانی برداشتن  غده زیر فکی  و حضور شاخه مارژینال یا حاشیه ای فک پائین در مراحل تشریح نسج بایستی به دقت حفط گردد٬ چه صدمه به آن بیشترین بد شکلی صورت را ایجاد می کند . در صفحات آینده و در عنوان شاخه های عصب صورتی پس از خروج از جمجمه مشروح آن بیان خواهد شد .
• غده بزاقی زیر زبانی٬ در ناحیه قدامی زیر محاط زبان و روی عضله فکی لامی قرار گرفته است . معمولا در ناحیه حدود پشت کانین پائین با لمس دو دستی (palpation  bimanual)( شکل ۲۲۳ )  غده زیر زبانی قابل لمس و معاینه بالینی است . همان گونه که پیشتر بیان گردید٬ برخی به دلیل نداشتن کپسول مشخص و ترشح موکوز این غده بزاقی را در واقع تجمع غدد بزاقی فرعی در زیر مخاط ناحیه قدامی کف دهان در خط وسط می دانند . ۸ تا ۲۰ مجرای خروجی دارد که برخی به مجرای بزاقی زیر فکی یا وارتون می ریزند ( مجاری بارتولن )  و برخی دیگر مستقیم به برجستگی مخاطی خط وسط زیر زبانی ( دو طرف فرنوم لینگوال ) باز می شوند ( مجاری ریوینوس ) . رانولا شایعترین پاتولوژی غده بزاقی زیر زبانی . در صورت نیاز به برداشتن آن  مانند برخی موارد رانولا و تومور ( تومور غده بزاقی زیر زبانی که بسیار نادر  و حدود یک در صد نسبت به تومور های پاروتید است . ولی با وجود نادر بودن در حدود ۷۰ در صد تومورهای غده بزاقی زیر زبانی بد خیم است  )  حفظ عصب زبانی که در همسایگی غده زیر زبانی است الزامی می باشد .

خواهد شد. اگر انسداد رفع نشود، ممکن است غده بزاقی دچار عفونت شود.

سنگ غدد بزاقی یک بیماری خوش خیم است که اغلب در سالمندان مشاهده می‌شود. سنگ‌ها معمولاً غدد تحت فکی را درگیر می‌کنند. علت خاصی برای این بیماری یافت نشده ولی احتمال دارد که بالا بودن اسیداوریک خون باعث ایجاد سنگ غدد بزاقی شود.

سنگ‌ های غدد بزاقی از نوع کلسیمی هستند، ولی بالا بودن میزان کلسیم خون تأثیری دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی در بروز این عارضه ندارد. این حالت معمولاً به دنبال خوردن غذاهای ترش ایجاد می‌شود. غذاهای ترش باعث ترشح زیاد بزاق می‌شوند و از آنجا که سنگ‌ها باعث انسداد می‌شوند، بزاق در غده محبوس شده و موجب تورم و درد می‌شود. البته غذاهای ترش برای افرادی که سابقه سنگ‌سازی غده بزاقی دارند از عود مکرر سنگ جلوگیری می‌کند چون ترشح زیاد بزاق باعث شستشوی داخل حفره غده می‌شود.

درمان این بیماری با خارج کردن دستی سنگ‌ها، خارج کردن سنگ با سنگ‌شکن، کمپرس گرم یا آبنبات‌های ترش برای افزایش جریان بزاق شروع می‌شود. اگر سنگ‌ها متعدد و عودکننده باشند، غده بزاقی بیمار با جراحی برداشته می‌شود. خارج کردن چند غده بزاقی تأثیری در میزان ترشح بزاق ندارد و بیماران دچار مشکل نمی‌شوند.

خون تأثیری در بروز این عارضه ندارد. این حالت معمولاً به دنبال خوردن غذاهای ترش ایجاد می‌شود. غذاهای ترش باعث ترشح زیاد بزاق می‌شوند و از آنجا که سنگ‌ها باعث انسداد می‌شوند، بزاق در غده محبوس شده و موجب تورم و درد می‌شود. البته غذاهای ترش برای افرادی که سابقه سنگ‌سازی غده بزاقی دارند از عود مکرر سنگ جلوگیری می‌کند چون ترشح زیاد بزاق باعث شستشوی داخل حفره غده می‌شود.

درمان این بیماری با خارج کردن دستی سنگ‌ها، خارج کردن سنگ بخشکی دهان ناشی از اختلال در کارکرد غده بزاقی است. بیماران مبتلا به نشانگان شوگرن (اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن و غدد درون‌ریز)، بیمارانی که ید رادیواکتیو دریافت می‌کنند و بیمارانی که به‌دلیل بیماری‌های بدخیم دوز بالای اشعه رادیواکتیو دریافت می‌کنند ممکن اسبیماری‌های غدد بزاقی در هر دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی سنی ممکن است دیده شود. یکی از بیماری‌های شایع در کودکان اوریون است که غدد بزاقی بناگوشی را درگیر می کند. اوریون فقط یک بار در طول زندگی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی اتفاق می‌افتد.این بیماری خوش‌خیم است و نیاز به درمان خاصی ندارد و مشکل بیشتر کودکان با رسیدن به سن بلوغ برطرف می‌شود. در کودکان تومورهای غدد بزاقی دیده می‌شود ولی بیشتر آنها خوش‌خیم هستند و اگر هم بدخیم باشند نوع خطرناکی نیستند.

چند نوع تومور متفاوت در غدد بزاقی ایجاد می شوند. این تومورها ممکن است سرطانی و بدخیم یا غیرسرطانی و خوش‌خیم باشند. بیشتر تومورهای بزاقی خوش‌خیم هستند. (البته اثبات خوش‌خیمی تومور بعد از انجام نمونه‌برداری توسط پزشک است) شایع‌ترین محل آنها در غدد بناگوشی است. علائم آن بزرگی توده در یک طرف بناگوش می باشد. تومور‌های خوش‌خیم

– پس از جراحی غدد بزاقی، یک عدد لوله جهت تخلیه ترشحات محل جراحی در گردن بیمار قرار می گیرد که باید از فشارآوردن روی آن جلوگیری کرد.

۲- بهتر است در زمان بودن لوله درون گردن، هنگام خوابیدن سر بیمار بالاتر از سطح بدن قرار گیرد.

۳-در صورت آلوده شدن پانسمان محل جراحی، باید به شیوه کاملاً استریل پانسمان تعویض شود.

۴- در صورت بروز هرگونه خونریزی شدید، تب، و هر علامت غیر منتظره به پزشک مراجعه شود.

۵- در چند روز اول پس از جراحی غذاهای نرم (مانند: سوپ، ژله، سیب زمینی آب پز، برنج دم پز و …) مصرف شود.

۶-بیمار باید از بلند کردن اشیاء سنگین و خم کردن بیش از حد گردن به جلو پرهیز نماید.

۷- بهداشت دهان و دندان رعایت شود و بهتر است با سرم شستشو شود.

۸- ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از بیرون کشیدن لوله درون گردن در صورت صلاحدید جراح، حمام رفتن بلامانع است

مشکل‌ساز نیستند و با جراحی می‌توان آنها را خارج کرد. جراحی، تومور را ریشه‌کن می‌کند. برخی تومورهای خوش‌خیم با پرتوتابی درمان می‌شوند تا از بازگشت تومور جلوگیری شود.

با اینکه اغلب تومورهای غده‌های بزاقی خوش‌خیم هستند، برخی از آن‌ها ممکن است سرطانی باشند. برخی تومورهای سرطانی نیاز به پرتودرمانی و شیمی درمانی دارند.

ت دچار تحلیل غده بزاقی و کاهش عملکرد در ترشح بزاق شوند. بعضی از داروها نیز ممکن است باعث دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی دانلود کامل ترین جزوه فیزیولوژی کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان شوند. افرادی که دچار خشکی دهان هستند بهتر است بطری آب همراه داشته باشند و هرازگاهی جرعه‌جرعه بنوشند. گاهی اوقات آدامس‌های بدون قند نیز به ترشح بیشتر بزاق کمک می‌کند. برای خشکی دهان ممکن است درمان دارویی نیز تجویز شود.ا سنگ‌شکن، کمپرس گرم یا آبنبات‌های ترش برای افزایش جریان بزاق شروع می‌شود. اگر سنگ‌ها متعدد و عودکننده باشند، غده بزاقی بیمار با جراحی برداشته می‌شود. خارج کردن چند غده بزاقی تأثیری در میزان ترشح بزاق ندارد و بیماران دچار مشکل نمی‌شوند.