آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری

بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری دکتر امیر امامی زیدی

آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری

کُلیه‌ها دو عضو قرمز-قهوه‌ای لوبیایی شکل‌اند که در مهره‌داران یافت می‌شوند. آن‌ها در سمت آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری و راست فضای خلفی-صفاقی قرار داشته، و در انسان‌های بالغ در حدود ۱۲ سانتی‌متر طول دارند. که از سه بخش قشری، مرکزی و لگنچه تشکیل شده‌اند. آن‌ها خون را از سرخرگ‌های کلیوی، دریافت می‌کنند و سپس خون از راه سیاهرگ‌های کلیوی از آن‌ها خارج می‌گردد. هر کلیه به میزنای متصل شده، که لولهٔ حمل‌کنندهٔ ادرار ترشحی به مثانه است.

دوره کلیه و سیستم ادراری به مسائل مختلف در این حوزه می‌پردازد. امید است کاربران پزشک آموز پس از گذراندن این دوره، بتوانند بخش اعظمی از نیازهای خود را برآورد نمایند.

این دوره برای چه کسانی مفید است:

برای مشاهده فیلم های بیشتر به صفحه فیلم های آموزشی پزشک آموز سر بزنید.

۱۵
عارضه دیگر ؛ همراه آوردن فسفر با کلسیم است که چون از طریق کلیه هادفعنمی شود ؛سطح فسفر خون بالا رفتــــه
موجب کلسیفیکاسیون در ارگانهای متعدد شده و مقداری از آن درزیر پوست تجمع می یابد و موجب بروز خــــــارش و
خشکی شدید پوست می شود .
کمک به تنظیمPH
کلیه ها به عنوان اعضای پشتیبانیPHبدن هستند و محل اصلی تنظیمPHبدن ریــه ها هستند . اسیدوز و آلکـــالــوز
متابولیک معمولا ً منشاء گرفته از نارسایی کلیه است به این شکل که با دفع یا بازجـــذب یونH+به شدت تحــت تاثیـر
قرار می گیرند . درPHاسیدی ، یونH+به میزان بیشتری ترشح و دفع شده و یون بیکربنات بازجذب می شود .
مقداری یون بیکربنات توسط خود کلیه ها ساخته میشود .
تست های تشخیصی
*UIA؛ تجزیهی کامل ادرار–عملکرد کلیه را به صورت کلی می توان با این تست سغجید و به سلامت نسبت کلیه ها
اطمینان پیدا کرد .
*PH؛ در محدودهای۱–۴٫۱می باشد که به میزان فعالیت و رژیم آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری بستگی دارد . در عفونت های ادراری عمــًوما
PHادرار قلیایی می شود .
*Sp.Gr؛ وزن مخصوص ادرار را نشان می دهد که در حالت طبیعی در محدوده های۰۱۱/۳–۰۱۲/۳اســت . بستــه
به وضعیت هیدراتاسیون معیار است .
فیکس شدن مقدارSp.Grنسان دهنده ی اختلال است . علت افزایش آن می تواند حضور موادی مانند پروئئین و املاح
در ادرار و یا سنگ باشد . زمانیکه توبول ها دچار صدمه و آسیب شوند ؛Sp.Grکاهش می یابد . اگر مقــدار آن به کمتر
از۰۳۰/۳برسد و ثابت بماند نشان دهنده ی از بین رفتن۱/۱نفرون هاست .
( وزن مخصوص آب مقطــر را به صورت قراردادی ، در نظر می گیریم ؛ هر چقــدر نسبــت به آب مقطـر سنگین تر باشد
نشان دهنده ی وزن مخصوص ادرار است .
در دیابتInsipidusیا دیابت وابسته بهADHچونADHترشح نمی شود ، حجم ادارا بیمار افزایش می یابد . در این
ً
بیماران وزن مخصوص حدودا۰۰۱/۳می باشد . در دیابت ملیتوس۰۱۰/۳می باشد .
در تب و استفراغ های خیلی شدید چون شکست پروتئین رخ می دهدSPGRافزایش می یابد .۰۴۰/۳.

۱۶
Red Bloodcell *؛ دیده شدن۱–۳عدد در ادرار طبیعی است اما بیش از این مقدار می تواند نشان دهنده ی التهاب
پروستات در آقایان ، عادت ماهیانه در خانم ها ، کانتوگذاری مجرای ادراری یا سنگ باشد .
WBC *ً؛ معمولا۱–۱عدد بصورت طبیعی در ادرار دیده می شود . مقدار زیاد آن می تواند نشان دهنده ی التهاب و
عفونت باشد .
Cast *؛ در عفونت ها و سنگ های مجرای ادراری دیده می شوند .
*Epith cell؛ مقدار زیاد آن می تواند شاخص بر تخریب بافت باشد .
*کریستال؛در عفونت ها ، التهاب و سنگ های کلیه و مجاری دیده می شوند .
* موادی مانند کتون و بیلی روبین؛نباید در ادار دیده شوند . آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری ها معمولا ً و شرایط کتواسیدوز و بیلی رو بین در
اختلالات کبد و صفرا و لیز گلبولی دیده می شود .
* گلوکز و پروتئین؛نیز نباید در ادرار دیده شوند . شاخص آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری کلیه ؛ حضــــور پروتئین در ادرار است . در بعضی
شرایط مثل تروها ،سر پا ایستادن های طولانی مدت ، ورزش های سنگین و دوران باردارای ممکن است دفع پروتئین در
ادرار رخ دهد .
آزمایشات خون
*BUN؛ یک بیو مارکر عمومی در آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری کلیه است که در بیماران کلیوی افزایش پیدا می کند آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری ی طبیعی آن
mg10–30میباشد. میزان آن تحتتاثیر رژیم غذایی، مایعات و شرایط بیمار قرار می گیرد . اوره آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری متابولیسم مواد
غذایی پروتئین دارو متابولیسم آمینو اسیدهاست .BUNنیز همان است . چون اندازه گیری اوره از دقت کمتـری برخوردار
است به جای آنBUNرا اندازه میگیرند .
Bun = Blood urea Nitrogenنیتروژن موجود دراوره خون
BUNپایین بهندرتدیده می شود و نشان دهنده یOver loadمایعاتیا سوء تغذیه شدید است .
*کلیرنس کراتنیین ؛ متابولیت کراتین عضلات است . میزان طبیعی آن۴/۳–۰/۰می باشد و بستگی به حجــم عضلات
دارد . عملکــرد کلیه و میزانGFRبراساس کلیرانس کراتنیین اندازه گیری می شود برای اندازه گیری آن نیاز به جمــع
آوری ادرار۱۴ساعته می باشد .
محدوده ی طبیعی کلیرنس کراتنیین۳۳۲–۳۳۰می باشد .

۱۷
در سندرم رابدومیولیزیس( سندرم کراش یا مارش ) بعلت تخریب عضلات ، افزایش سطحCrدیده می شود . در برخورد
با این بیماران در ابتدا باید درمان های محافظتی انجام شود وحجممایعات اصلاح شود . همراه با این ترومـا ممکـــــن
است هایپرکالمی شدیدی نیز رخ دهد .
میزان پتاسیم داخل سلولی۳۲۰میلی اکی والان در لیترومیزان پتاسیم خارج سلولیمیلی اکی والان۲–۲/۱میباشد.
در سندرم را بدومیولیز ، در اثر تخریب سلول ها محتویات آنها تخلیه شده و در نتیجه هایپرکالمی ایجاد می شود . تزریق
خون برای این افــراد موجب تشدید هایپرکالمی می شود .
از روی دو شاخص کلیرانس اینولین و پارا آمینو هیبورات (PAH) می توان به صـــورت دقیق اختلاتکلیـــــوی را
مشخص کرد اما بعلت تهاجمی بودن،برای بیماران چنین عملیاتی انجام نمی شود و فقط درتحقیقات آزمایشگاهــی
مورد استفاده قرار می گیرند .
روشهای تشخیصی رادیو گرافیک
روشهای مختلف رادیگرافی برای تشخیص بیماران کلیوی به کار میرود که شایع ترین آنهاKUB–Xray
IVPوانواع سونوگرافی و عکسبرداریهای کامپیوتری وMRI……..و
نشانگان سندرم نفروتیک
پروتئین اوری و به آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری خاص آلبومین اوری که به دنبال آن ادم لوکالیزه و ژنرالیزه رخ می دهـد . هیپرلیپــدمی نیز در
این افراد دیده می شود .
آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری اصلی سنتز پروتئین ها دربدن ، کبد می باشد 

؛ در بیماری سندرمنفروتیک آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری تمام پروتئین های تولیـــد شده
توسط کبد را کلیه ها دفع می کنند ؛ کبد به ناچار آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری ذخایر لیپو پروتئین رفته و آنهــا را تجزیه می کــند تا پروتئیـن
حاصل از آن در اختیار آموزش بررسی و ارزشیابی تشخیصی کلیه و سیستم ادراری قرار گیرد . اما این پروتئین ها نیزمجددا ً توسط کلیه ها دفع شده و نه تنها فایده ای نـدارنــد
بلکه بار اضافهای را به کلیه تحمیل می کنند . چربی حاصــل از تجزبه ی همین لیپوپروتئین ها وارد خون شده و م</