آموزش مراقبت های قبل بارداری

آموزش مراقبت های قبل بارداری

اگرچه انجام آزمایش‌های ژنتیک پیش از بارداری اجباری نیست و هزینۀ زیادی نیز دارد، اما اگر سابقه‌ای از بیماری‌های ژنتیکی در خانوادۀ شما وجود دارد و می‌توانید هزینۀ این آزمایش‌ها را پرداخت کنید، بهتر است برای اطمینان از سلامت جنین خود آزمایش‌های ژنتیک پیش از بارداری را انجام دهید. پزشک قبل از درخواست آزمایش، شما را برای مشاورۀ ژنتیک می‌فرستد تا مشاورۀ لازم در اختیارتان قرار گیرد.

همچنین نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف دخانیات باعث کاهش باروری در زنان و کاهش تولید اسپرم در مردان می‌شود؛ حتی قرار گرفتن در معرض دود سیگار نیز باعث کاهش باروری شما می‌شود. در این زمان باید از مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید.

هنوز زمان آن نرسیده است که میزان غذای مصرفی خود را افزایش دهید، اما باید با مصرف غذاها و مواد مغذی، بدن خود را برای یک بارداری سالم آماده کنید. سعی کنید روزانه دو پیمانه؛ معادل یک فنجان، میوه و دو پیمانه و نیم سبزیجات مصرف کنید. غلات کامل، غذاهای سرشار از کلسیم نظیر شیر، آب پرتقال غنی‌شده با کلسیم، ماست و انواع مواد غذایی حاوی پروتئین مثل لوبیا، آجیل، دانه‌ها، محصولات حاوی سویا، مرغ و گوشت را در رژیم غذایی خود جای دهید.

با این وجود که متخصصان دربارۀ میزان کافئینی که مصرف آن در دوران بارداری بی‌خطر است توافق نظر ندارند ولی همۀ آنها معتقدند که زنان باردار و زنانی که قصد باردار شدن دارند باید از مصرف زیاد کافئین خودداری کنند. برخی تحقیقات حاکی از این است که مصرف کافئین زیاد با افزایش خطر سقط جنین و کم وزنی نوزاد در برخی زنان مرتبط است. به زنان باردارتوصیه می‌شود مصرف کافئین را به ۲۰۰ میلی‌گرم در روز یعنی حدود یک فنجان قهوه بسته به نوع نوشیدنی مصرفی محدود کنند. زنانی که قصد باردار شدن دارند نیز بهتر است این نکته را رعایت کنند.

یک برنامۀ ورزشی برای خود تعیین و آن را دنبال کنید تا وقتی که باردار می‌شوید، بدن سالم و مناسبی داشته باشید. برنامۀ ورزشی صحیح شامل روزانه ۳۰ دقیقه یا بیشتر ورزش‌های ملایم مثل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و بدن‌سازی در اغلب روزهای هفته است.برخی زنان هنگامی که تصمیم به باردار شدن می‌گیرند، با قطع کردن داروهای ضدبارداری منتظر بارداری می‌مانند. گروه دیگر با محاسبه و ثبت تاریخ عادت‌های ماهانه و تحت نظر گرفتن علائم خود سعی در مشخص کردن روزهایی از ماه دارند که میزان باروری آنها بیشتر است. با استفاده از نرم‌افزار محاسبۀ تخمک‌گذاری می‌توانید تاریخی از ماه را مشخص کنید که احتمالاً در آن میزان باروری شما به حداکثر می‌رسد.زنانی که در دو انتهای سنین باروری باردار می‌شوند باید مورد توجه ویژه واقع شوند. بارداری در نوجوانان با خطر کم خونی، آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری زودرس و پره اکلامپسی همراه است. از سویی بارداری درسن بالا خصوصاً در صورت وجود مشکلات زمینه‌ای در مادر با افزایش خطر دیابت، افزایش فشارخون، زایمان زودرس و محدودیت رشد جنین همراه است. افزایش ناهنجاری‌های کروموزومی جنین در مادران سنین بالا به کارگیری آزمایش‌های غربالگری جنین را ضروری می‌نماید. البته طبق مطالعات اخیر، در صورت سلامت روانی و فیزیکی مادر، حاملگی در سن بالای 35 سالگی بیشتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد با پیامد مطلوب همراه است.

میزان نیاز به کالری در زنان سنین باروری به طور متوسط 2000 کیلو کالری در روز است. رژیم غذایی سالم شامل پروتئین، کربوهیدرات‌ها و حداقل پنج واحد میوه یا سبزیجات در روزاست. مواد غذایی حاوی چربی زیاد و یا شیرینی زیاد باید در مواقع خاص و نادر مصرف شوند.

تغذیه خوب یک نیاز اساسی در راه دستیابی به یک بارداری و زایمان موفق است. ذخایر کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن مادر برای تولد یک نوزاد سالم ضروری است. کم وزنی مادر قبل از حاملگی ممکن است باعث پیامدهای نامطلوب بارداری از جمله کم‌وزنی نوزاد و زایمان زودرس شود. از سویی چاقی مادر با افزیش پیامدهایی مانند افزایش فشارخون، پره اکلامپسی، دیابت حاملگی، زایمان مشکل، سزارین، عوارض جراحی و مشکلات ساختاری جنین همراه است. بنابراین باید به خانم‌ها توصیه شود قبل از حاملگی در تعدیل وزن خود بکوشند.

گروه‌های دیگری از زنان هم نیاز به توجه ویژه از نظر تغذیه دارند که شامل موارد زیر است:

• فاصله کم بین حاملگی‌ها: مخصوصاً اگر کمتر از یک سال باشد، خطر زایمان زودرس و یا نوزاد کم وزن افزایش می‌یابد. دو تا سه سال فاصله به مادر اجازه میدهد تا ذخایر ویتامینی و معدنی خودرا بازسازی کند.
• گیاهخواران: عدم مصرف گوشت و مواد لبنی حتما باید با مواد غذایی و مکمل‌های حاوی کلسیم، آهن و ویتامین B12  جبران شود.
• حاملگی در نوجوانان: از آنجا که نوجوانان در سن رشد هستند، نیاز به مصرف رژیم‌های مکمل برای کمک به رشد جسمانی مادر و نیز جنین در حال رشد ضروری می‌باشد.
• افراد کم در آمد: تحقیقات زیادی نشان داده که این مادران غذای کمتری می‌خورند تا برای بقیه اعضای خانواده غذای کافی باقی بماند.
• بیماری‌های زمینه‌ای مادر: مواردی مانند دیابت، صرع، حساسیت به مواد غذایی، سندرم‌های سوء جذب مثل کرون و کولیت اولسروز باید مدنظر باشند.
• اختلالات عصبی: بی‌اشتهایی عصبی و یا پرخوری عصبی ممکن است منجر به آریتمی قلبی و مشکلات گوارشی در مادر و نیز کم‌وزنی و یا میکروسفالی نوزاد شود.
• محل سکونت: زنانی که در مناطق کم آفتاب زندگی می‌کنند باید از مکمل‌های حاوی ویتامین D استفاده کنند

دریافت روزانه میزان 400 میکروگرم اسید فولیک تا هفته 12

خوردن غذاهایی مثل: سبزیجات، دانه‌ها، غلات غنی شده با فولات، مصرف اسید فولیک از اختلالات عصبی جنین پیشگیری می‌کند.

ویتامین دی: چون در ساخت استخوان‌های جنین و سیردهی لازم است مصرف 10 میکروگرم روزانه توصیه می‌شود.

روغن ماهی غنی از چربی‌های امگا 3 و سایر محصولات است که تاثیر زیادی در رشد سیستم عصبی مرکزی و رشد شبکیه جنین دارد. توصیه می‌شود زنان قبل از لقاح دو قطعه ماهی در هفته (140 گرم پخته ) میل کند.

الکل: درسه ماهه اول می‌تواند با سندرم الکلی جنین همراه باشد و باید ار آن اجتناب ورزید.

سبک زندگی تاًثیر بسزایی بر سلامت افراد دارد. زوج‌هایی که برای بارداری تدارک می‌بینند ممکن است نیاز به مشاوره جهت تغییر سبک زندگی داشته باشند. هدف از مراقبت قبل از لقاح این است که زوجین حداقل 3-4 ماه قبل از اقدام به بارداری با تغییر سبک زندگی، خود را برای یک حاملگی و زایمان  موفق آماده کنند. موارد زیر باید مورد توجه واقع شوند:

• شاخص توده بدنی: چاقی بیش از حد ممکن است موجب کاهش باروری در مردان و زنان شود و در صورت حاملگی با پیامدهای ناگواری همراه شود. بنابراین خصوصاً در زنان توصیه به کاهش وزن قبل از اقدام به بارداری ضروری خواهد بود.
• تاًثیرات محیط: برخی مشاغل ممکن است میزان باروری را در زن و مرد کاهش دهند مانند تماس با حرارت بالا، اشعه x، حشره کش‌ها و برخی حلال‌های شیمیایی. همچنین تماس زیاد با جیوه یا سرب در بارداری می‌تواند باعث مشکلات تکاملی در سیستم عصبی مرکزی شود. در رابطه با میدان‌های الکترومغناطیسی و مایکروویو تا کنون خطری مشاهده نشده است.
• مصرف سیگارو مواد مخدر: زنانی که سیگار می‌کشند نسبت به افراد غیر سیگاری 40 درصد شانس کمتری برای بچه دار شدن دارند. در مردان سیگاری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری به علت کاهش تحرک و آسیب دیدن  مورفولوژی اسپرم‌ها احتمال ناباروری افزایش می‌یابد. مصرف سیگار و مواد مخدر در بارداری خطر کم وزنی نوزاد، زایمان زودرس، جفت سر راهی و دکولمان را افزایش می‌دهد. احتمال ناهنجاری جنین با مصرف سیگار در مردان و زنان نیز مطرح شده است. در طی حاملگی هم باید توصیه شود در اولین فرصت ممکن مصرف سیگار قطع شود.
• مصرف الکل: عوارض الکل ارتباط مستقیم با میزان مصرف آن دارد. کسانی که بیش از 10 واحد الکل در روز می‌نوشند نسبت به میزان کمتر از 5 واحد خطر سقط بیشتری دارند. مصرف زیاد الکل در بارداری منجر به سندرم الکلیسم جنینی می‌شود که با محدودیت رشد، اختلالات تکاملی عصبی و ناهنجای‌های فیزیکی خصوصاً در صورت همراه است. بنابراین باید به قطع مصرف آن قبل از بارداری توصیه اکید شود. 
• خشونت‌های خانگی: این خشونت‌ها سبب عوارض حاملگی شامل افزایش فشارخون، خونریزی واژینال، سقط، زایمان زودرس و نوزاد کم وزن می‌شود. مشاوره قبل از حاملگی جهت شناسایی و حتی مداخله جهت پیشگیری از این خشونت‌ها و عوارض حاصله در بارداری اهمیت ویژه‌ای دارد

مراقبت های قبل از بارداری به شما کمک می کند از آمادگی جسمی خود برای بارداری آگاه شوید و بهترین مکمل ها و تغذیه و داروهای خود را بشناسید.

مصرف بعضی از داروها برای اقدام به بارداری و همچنین دوران بارداری می تواند خطرناک باشد که حتما باید زیر نظر پزشک مصرف شوند.

حداقل زمان مراجعه به پزشک برای مراقبت های قبل از بارداری سه ماه است.

مکمل ها توانایی بدن برای باردار شدن را افزایش می دهند و از بروز برخی مشکلات برای مادر و جنین، خصوصا مشکلات مغزی و عصبی جنین پیشگیری می کنند.

مصرف مکمل ها از سه ماه قبل از بارداری و زیر نظر پزشک متخصص تجویز می شوند.

مکمل ها به شرح زیر هستند که البته الزاما باید زیر نظر پزشک مصرف شوند؛

تغذیه صحیح قبل از بارداری، بر دوران بارداری و سلامت و رشد جنین تاثیر بسزایی دارد، کمبود ویتامین ها و رعایت نکردن نکات توصیه شده تغذیه ای می تواند به مادر و جنین آسیب های غیرقابل جبران برساند.

توصیه می کنیم برای پیشگیری از سوءتغذیه و دریافت مکمل ها و رژیم آموزش مراقبت های قبل بارداری مناسب، پیش از بارداری با پزشک مشورت کنید که پس از چکاپ کامل و کنترل تمامی موارد لازم در بدن شما، توصیه های لازم را به شما ارائه دهد.

در ادامه به بررسی کلی تغذیه قبل از بارداری در طب سنتی می پردازیم.

در طب سنتی یکی از دلایل اهمیت تغذیه قبل از بارداری تامین انرژی مورد نیاز مادر در این دوران است.

خوردن مواد غذایی که قدرت بدنی را افزایش می دهد هم به سلامت مادر و هم به رشد جنین کمک می کند.

در طب سنتی خوردن گوشت، میوه، خرما و تخم مرغ باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می گـردد.

در اولین گام برای رسیدن به سلامتی قبل از بارداری باید از مزاج خود آگاه باشید.

مرحله دوم پزشک تشویق به خوردن مواد غذایی سالم می کند چرا که سلامتی مادر و جنین تا حد زیادی به تغذیه آن ها بستگی دارد.

این تغییر عادات غذایی به تدریج شکل می گیرد و نیازمند زمان است به همین دلیل پیشنهاد می شود شش ماه قبل از بارداری به پزشک طب سنتی مراجعه شود.

بعد از تغییر ذائقه باید به جبران ویتامین ها و مواد معدنی که بدن به آنها نیاز دارد توجه کرد.

با توجه به رژیم غذایی شما ، پزشک توصیه به مصرف خوراکی هایی می کند که به صورت مکمل عمل می کنند.

به عنوان مثال اگر کمبود آهن وجود داشته باشد باید با مصرف برخی مواد غذایی این کمبود آهن را جبران کرد.

شناخت مزاج به شما کمک می کند خوراکی هایی که برای بدن شما نامناسب است استفاده نکنید و به جای آن مواد غذایی که با مزاج شما سازگار است بیشتر استفاده کنید.

برای شناخت مزاج می توانید به پزشک طب سنتی مراجعه کنید تا دستورات غذایی مناسب شما را در اختیارتان قرار دهند.

برنامه غذایی برای تمام افراد با توجه به سن و وزن و اندازه بدنی و نیازهای آن ها نوشته می شود، بنابراین تحت هیچ شرایطی از برنامه غذایی افراد دیگر استفاده نکنید.

ما در این مقاله کوشش کرده ایم نکاتی طلایی را از میان برنامه های غذایی استخراج  کنیم و به شما ارائه دهیم اما تاکید می کنیم برای دریافت برنامه غذایی خود حتما ضرروی است که با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.

برای افزایش انعطاف بدن، ورزش‌های کششی یا یوگا انجام دهید تا برنامۀ ورزشی کاملی داشته باشید. ورزش کردن در زمان بارداری مشکلی ندارد بلکه توصیه نیز می‌شود، مگر این که پزشک شما را از ورزش کردن منع کرده باشد. اگر تا به حال ورزش نمی‌کردید، به تدریج ورزش کردن را شروع کنید. با ورزش ساده‌ای مثل پیاده‌روی به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در روز شروع کنید و به مرور میزان فعالیت خود را افزایش دهید، مثلاً به جای آسانسور از پله‌ها استفاده کنید یا اتومبیل خود را کمی دورتر از محل کار پارک کنید.

اگر از طرفداران جدی مصرف ماهی هستید، در این زمان باید به نوع آنها دقت کنید. ماهی منبع بسیار خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳، پروتئین، ویتامین D و دیگر مواد مغذی است که برای رشد مغز و چشم‌های جنین بسیار ضروری است، با این حال توصیه می‌شود زنانی که در سن باروری هستند از مصرف برخی انواع ماهی مثل کوسه، شمشیرماهی، شاه‌ماهی خال‌خالی و تاج‌ماهی خودداری کنند و بیش از یک وعده، یعنی ۱۷۰ گرم در هفته، کنسرو ماهی تن سفید مصرف نکنند. متخصصان توصیه می‌کنند زنان باردار در هفته، دو وعده یعنی حدود ۳۴۰ گرم از ماهی‌هایی با میزان جیوۀ کمتر مثل شاه‌ماهی، قزل‌آلا، سالمون و ساردین مصرف کنند.

متخصصان توصیه می‌کنند پیش از بارداری مصرف نوشیدنی‌های الکلی را کلاً کنار بگذارید، زیرا اثرهای مخرب مصرف الکل حتی به میزان بسیار کم نیز بر جنین کاملاً مشخص نیست. کنار گذاشتن عادت‌های ناسالم بسیار مشکل است. با پزشک خود مشورت کنید و از او بخواهید راهی برای ترک سیگار یا مواد مخدر به شما توصیه کند. مراجعه به مشاور، کلینیک‌های تخصصی ترک سیگار، الکل یا ترک اعتیاد و دیگر نهادهای مرتبط نیز می‌تواند در این رابطه به شما کمک کند.

این آزمایش کمک خواهد کرد که بدانید آیا شما یا همسرتان حامل ژن بیماری‌های ارثی جدی مثل فیبروز سیستیک یا کم‌خونی داسی شکل هستید یا خیر. اگر هر دو نفر شما حامل ژن یک بیماری ژنتیکی باشید، فرزند شما به احتمال ۲۵ درصد به آن بیماری مبتلا خواهد شد. شما با مراجعه به متخصص ژنتیک دربارۀ آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری آموزش مراقبت های قبل بارداری ژنتیکی که فرزند شما در معرض ابتلا به آنها قرار دارد، اطلاعات بیشتری به دست خواهید آورد و بر اساس آنها برای آیندۀ بارداری خود تصمیم‌گیری می‌کنید. شاید این آزمایش مهم‌ترین کاری باشد که برای اطمینان از سالم بودن فرزند خود انجام می‌دهید و می‌توانید تنها با ارائۀ یک نمونه بزاق دهان یا خون توسط خود و همسرتان، آن را انجام دهید.همچنین با توجه به این موضوع که کمبود ویتامین D در بین ایرانیان، قبل از بارداری از کافی بودن این ویتامین در بدنتان اطمینان حاصل کنید. ویتامین D در جذب کلسیم و سلامت استخوان‌ها تأثیر زیادی دارد. اگر از مصرف یکی از مکمل‌هایتان مطمئن نیستید، از پزشک خود بخواهید یک مکمل مناسب برای شما تجویز کند.